Opvallend stukje Bommel verdwijnt en de Buitenstad komt eraan
In dit artikel:
Scheepswerf De Waal in Zaltbommel – bij velen nog gewoon “De Werf” – wordt gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe woonwijk. Het industriële terrein aan de Waal, tussen Bolwerk De Kat en de Gamersche Poort, krijgt ruimte voor Buitenstad: ongeveer 330 woningen, plus winkels, horeca en kleinschalige kantoren. Op dit moment is het grondwerk aan de Gamerschedijk begonnen voor de eerste circa dertig huizen; die woningen komen waarschijnlijk komende zomer in de verkoop. De gemeente benadrukt dat de ontwerpen verwijzen naar Bommels scheepsbouwhistorie en dat uiterwaarden en landtong straks toegankelijk worden voor inwoners.
De werf heeft een lange geschiedenis. Oprichter Johannes Meijer begon er in 1864 met een kleine startkapitaal en kreeg snel toestemming om te bouwen; binnen twee maanden werd hij inwoner van Zaltbommel. De onderneming groeide: uitbreiding volgde in 1887 en in 1918 werd grond van Bolwerk De Kat gekocht om grotere schepen mogelijk te maken. De Werf was ooit een van de grootste lokale werkgevers en zorgde voor huisvesting en een ziekenfonds voor werknemers. Tegelijk waren er arbeidsconflicten, zoals de massale staking in december 1921 na een loonsverlaging.
In de crisisjaren en daarna kende de werf tegenslag: ontslagen, verkoop in 1931 aan de gebroeders Van Hattum, Duitse vordering tijdens de Tweede Wereldoorlog (voor de Kriegsmarine), en na de oorlog nieuwe eigenaren die het voortzetten als Scheepswerf De Waal. In de bloeiperiodes trok een tewaterlating vaak veel publiek; oud-medewerkers herinneren zich zowel het vakmanschap (Prins Bernhard was één van de klanten) als de zware werkomstandigheden. Door de geleidelijke neergang van de scheepsbouw in Nederland ging De Werf in 1987 failliet. Busker BV nam het terrein later over, maar er werd geen scheepsbouw meer hervat en gebouwen raakten verwaarloosd.
De keuze om het complex te ontmantelen leidde tot discussie in de stad, maar het besluit staat vast: sloop en herontwikkeling. Een infostand over Buitenstad wordt binnenkort geplaatst; meer details zijn beschikbaar via de projectsite. Deze ontwikkeling is een concreet voorbeeld van het omzetten van rivieroever-industrieel erfgoed in woningbouw, waarbij geprobeerd wordt historische identiteit te bewaren in nieuwe architectuur en openbare ruimte.